ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΠΑΓΩΓΗΣ ΚΡΑΪΠΕ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΑΪΤΟΥΡΙΑΝΟΥΣ

[vangelisk]

Με αφορμή τη πραγματοποίηση του ορεινού υπερμαραθώνιου Heroes Ultra 2016 που διοργανώνεται, για πρώτη φορά, στα χνάρια της θρυλικής απαγωγής Κράιπε στις 21 και 22 Μαΐου 2016 και το γεγονός ότι οι 240 περίπου αθλητές που λαμβάνουν μέρος θα περάσουν από το χωριό μας και συγκεκριμένα από της Νύμφης τα Ποτάμια, τα οποία αποτελούν μέρος τη διαδρομής, θεωρούμε σκόπιμο να παραθέσουμε κάποια στοιχεία, γνωστά σε μας κυρίως από αφηγήσεις ανθρώπων που έζησαν εκείνη την περίοδο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν, οι απαγωγείς του Κράιπε πέρασαν από το χωριό μας, και συγκεκριμένα από την περιοχή Νύμφης τα Ποτάμια, προκειμένου να τον οδηγήσουν στο Ροδάκινο κι από εκεί με υποβρύχιο στη Βόρειο Αφρική.

Εκείνα τα χρόνια, που δεν υπήρχαν αμαξωτοί δρόμοι, λόγω του πεδινού του εδάφους και της εύκολης βατότητας που αυτό συνεπάγεται, η περιοχή Νύμφης Ποτάμια αποτελούσε «λεωφόρο» για τις μετακινήσεις ανθρώπων και όχι μόνο από Ανατολικά προς Δυτικά και αντίστροφα. Τις νυκτερινές ώρες, μετακινούνταν, από κλέφτες, ολόκληρα κοπάδια αιγοπροβάτων προκειμένου να καταλήξουν σε κάποια ορεινά χωριά στους πρόποδες των Λευκών Ορέων. Για το λόγο αυτό, λόγω του αυξημένου κινδύνου ζωοκλοπής, οι χωριανοί μας βοσκοί φύλαγαν τα πρόβατά τους επί εικοσιτετραώρου βάσεως. Στης Νύμφης τα Ποτάμια υπήρχαν πολλοί άνθρωποι που διανυκτέρευαν, επιτηρώντας τα κοπάδια τους,

Είναι απορίας άξιον, με βάση τα προηγούμενα, το γεγονός ότι δεν έγινε από κανένα αντιληπτή η διέλευση της ομάδας των απαγωγέων.

Οι Γερμανοί, όμως, όπως φαίνεται, είχαν καλύτερη πληροφόρηση και ενημέρωση από τους χωριανούς μας.

Ένα πρωί, στις αρχές του Μάη του 1944, με το χάραγμα της μέρας, το χωριό μας βρέθηκε κυκλωμένο από Γερμανούς στρατιώτες, οι οποίοι έμπαιναν σε κάθε σπίτι και εξανάγκαζαν όλους ανεξαιρέτως τους κατοίκους, άντρες – γυναίκες, παιδιά να βγουν στο δρόμο και να συγκεντρωθούν στην πλατεία.

Σε ένα σπίτι μόνο δεν μπήκαν, στο σπίτι του Γκιουλά. Μόλις πλησίασε ο Γερμανός στρατιώτης στην πόρτα του σπιτιού, όλο κι όλο ένα δωμάτιο, με λεπίδα για στέγη, με μαυρισμένους από την κάπνα τοίχους και ταβάνι, τον καπνό από το αναμμένο τζάκι να βγαίνει από την πόρτα, μέσα στον ίδιο χώρο να συνυπάρχουν άνθρωποι, μια κατσίκα, ένα γαϊδούρι κι ένα γουρούνι, μη μπορώντας να αναπνεύσει, απλά φώναξε να βγουν οι άνθρωποι έξω!

Όταν συγκεντρώθηκαν στην πλατεία όλοι οι κάτοικοι του χωριού, οι Γερμανοί έβαλαν χωριστά τους άντρες και χωριστά τα γυναικόπαιδα. Στο σημείο αυτό να διευκρινίσουμε ότι, εκείνα τα χρόνια, η Πλατεία ήταν διαφορετική από σήμερα, επειδή τότε υπήρχε τοίχος, περίβολος, γύρω από την εκκλησία, ο οποίος σήμερα έχει κατεδαφιστεί.

Όπως είναι φυσικό, οι γυναίκες, ως πιο ευαίσθητες, άρχισαν να κλαίνε. Βλέποντας, ο Χαλικομανώλης, τη γυναίκα του να κλαίει, έκανε το λάθος να της χαμογελάσει. Βλέποντας το χαμόγελο, ένας Γερμανός στρατιώτης, με ένα δυνατό χαστούκι, αστραπιαία το μετέτρεψε σε μορφασμό πόνου.

Άρχισαν, λοιπόν, οι Γερμανοί, μέσω των διερμηνέων τους, να ρωτούν τους χωριανούς μας τι ξέρουν για την απαγωγή, τι είδαν και που είναι η «Κρύα Βρύση». Όλοι απαντούσαν ότι δεν ξέρουν, δεν είδαν και δεν άκουσαν τίποτα.

Στη συνέχεια, οι άντρες του χωριού μας, οδηγήθηκαν από τους Γερμανούς, με τα πόδια, μέσω Ρουστίκων, στο χωριό Άγιος Κωνσταντίνος. Σημειώνεται ότι εκείνα τα χρόνια, αμαξωτός δρόμος δεν υπήρχε στο χωριό μας.

Ο Σπύρος Ηλιάκης, ο αδελφός του Βαγγέλη Ηλιάκη, βρέθηκε, όταν τον συνέλαβαν, με σφαίρες στις τσέπες. Δυστυχώς, για αυτόν, δεν κατάφερε να τις «ξεφορτωθεί» στη διαδρομή, με αποτέλεσμα, στο σωματικό έλεγχο που του έκαναν, όταν έφτασαν στο χωριό Άγιος Κωνσταντίνος, οι Γερμανοί να βρουν τις σφαίρες και να τον δείρουν αλύπητα!

Στο χωριό Άγιος Κωνσταντίνος οι άντρες έμειναν για κάποιες ώρες στο «Στρατώνα» (ο χώρος υπάρχει και σήμερα, νότια της εκκλησίας) μέχρις ότου έρθουν από το Ρέθυμνο στη θέση Καμπανός (σημερινή διασταύρωση Αγ. Κωνσταντίνου με παλαιά Εθνική οδό Ρεθύμνου – Χανίων) στρατιωτικά φορτηγά για να τους μεταφέρουν στο Ρέθυμνο και να τους οδηγήσουν στις φυλακές της Φορτέτζας.

Στις φυλακές παρέμειναν ανακρινόμενοι περίπου για είκοσι μέρες. Οι Γερμανοί τους ελευθέρωσαν όταν πείστηκαν ότι πραγματικά δεν ήξεραν τίποτα και επομένως δεν μπορούσαν να τους φανούν χρήσιμοι.