ΤΑ ΠΡΟYΚΙΑ (ΠΡΟΙΚΙΑ)

[vangelisk]

Από τη στιγμή που γεννιότανε ένα κορίτσι, η οικογένειά της άρχιζε τη συγκέντρωση των προυκιών (προικιών), της οικοσκευής δηλαδή.

Τα προικιά ήταν είτε πράγματα που κατασκεύαζε η μητέρα του κοριτσιού ή το ίδιο το κορίτσι (χειροτεχνήματα, κεντήματα, υφαντά κλπ), είτε προϊόντα του εμπορίου (κουβέρτες, σεντόνια κλπ).

Η συγκέντρωση των προικιών ξεκινούσε από τη βρεφική ηλικία σταδιακά και ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα της οικογένειας. Οικονομικά ήταν αδύνατο για την οικογένεια να τα συγκεντρώσει όλα μαζί όταν το κορίτσι ήταν σε ηλικία γάμου.

Λίγες μέρες πριν από την ημερομηνία του γάμου, που γινότανε πάντα ημέρα Κυριακή, τις περισσότερες φορές την Πέμπτη κατά τις απογευματινές ώρες, ερχότανε οι συγγενείς του γαμπρού να πάρουνε τα προυκιά να τα μεταφέρουν στο σπίτι του νέου ζευγαριού.

Τους συγγενείς του γαμπρού που έρχονταν να πάρουν τα προυκιά τους λέγανε «προυκολόγους».

Πριν όμως πάρουνε τα προυκιά οι προυκολόγοι, έπρεπε τα προυκιά να εκτεθούνε, να απλωθούνε δηλαδή στο σπίτι της νύφης προκειμένου να τα δούνε οι γυναίκες του χωριού και να θαυμάσουνε τη νοικοκυροσύνη της.

Σε ένα μεγάλο δωμάτιο, λοιπόν, του σπιτιού της νύφης απλωνότανε όλα τα προυκιά, όλη η οικοσκευή που θα έπαιρνε η νύφη. Η οικογένεια της νύφης καλούσε τις γυναίκες του χωριού για να δούνε τα προυκιά που θα έπερνε η κόρη τους.

Όταν ερχότανε την συμφωνημένη ημέρα και ώρα οι προυκολόγοι για να πάρουνε τα προυκιά η οικογένεια της νύφης τους έκανε τραπέζι με κρέας βραστό και πιλάφι.

Στη μεταφορά των προυκιών χρειαζότανε ιδιαίτερη προσοχή από την πλευρά της οικογένειας της νύφης. Ο λόγος ήτανε ότι οι προυκολόγοι, σύμφωνα με το έθιμο, έπρεπε να πάρουν όχι μόνο την προίκα της νύφης, αλλά και κάτι παραπάνω, κάτι που δεν προοριζότανε για να δοθεί ως προίκα. Έπρεπε, λοιπόν, η οικογένεια της νύφης να προσέχει να μην πάρουν οι προυκολόγοι πράγματα που δεν ήθελε να δώσει ως προίκα.

Η μεταφορά των προυκιών γινότανε πολύ παλιότερα με γαϊδουράκια και μουλάρια και στα μεταγενέστερα χρόνια φυσικά με αυτοκίνητα.

- Ωραία, θα πείτε. Και αν ο γαμπρός έπαιρνε τα προυκιά αλλά ματαιωνότανε τελικά ο γάμος, τι γινότανε; Έχανε η νύφη τα προυκιά;

Όχι, βέβαια. Κι εδώ υπήρχε η πρόβλεψη. Όταν οι απεσταλμένοι του γαμπρού παίρνανε τα προυκιά, αφήνανε στην οικογένεια της νύφης το «προυκιό». Το προυκιό ήτανε μια νέα κοπελιά, συγγενής του γαμπρού, που την κρατούσε η οικογένεια της νύφης «όμηρο» μέχρι να γίνει ο γάμος.